Triển Vọng Ngành Nuôi Tôm Công Nghệ Cao Năm 2020

Ngành nuôi tôm ở Việt Nam vẫn đối mặt với những thách thức

Dịch bệnh vẫn là nỗi lo thường trực trong sản xuất của các hộ nuôi tôm, đây là nhân tố ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả nuôi trồng. Theo ghi nhận, dịch bệnh đang có nguy cơ bùng phát khi điều kiện thời tiết không phù hợp, đặc biệt là bệnh EMS và vi bào tử trùng (EHP). Cuối năm 2019, công tác quan trắc môi trường phục vụ NTTS và phòng trừ dịch bệnh trên tôm nuôi tiến hành giám sát 16 ao nuôi TTCT và tôm sú nuôi thâm canh thuộc huyện Hồng Dân (Bạc Liêu) và huyện Cái Nước (Cà Mau) đã phát hiện thấy tôm nuôi có nhiễm bệnh vi bào tử trùng (EHP) với tỷ lệ tương ứng là 7,9% và 20,3%; tỷ nhiễm bệnh EHP khá cao vì xuất hiện trên 11% số mẫu phân tích. 

Chia sẻ tại Diễn đàn kinh tế tư nhân, ông Trần Đình Luân, Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản cho biết, ngành tôm Việt Nam có nhiều lợi thế nhưng đang gặp thách thức lớn về biến đổi khí hậu, muốn tăng diện tích nuôi tôm đòi hỏi đầu tư về khoa học kỹ thuật, trang thiết bị để đáp ứng yêu cầu. Ngoài ra, sản xuất nhỏ lẻ còn chiếm 70 - 80% diện tích ngành sản xuất tôm, thực trạng này dẫn đến khó khăn trong hội nhập và đáp ứng yêu cầu truy xuất nguồn gốc. Với bối cảnh sản xuất nhỏ lẻ, liên kết kém, khó khăn về nguồn tôm bố mẹ và cơ sở hạ tầng nên giá thành sản xuất cao, sức cạnh tranh hạn chế.

Không chỉ vướng ở những yếu tố nội tại, ngành tôm Việt cũng đang phải chịu sự canh tranh gay gắt cũng như hàng rào kỹ thuật từ các thị trường nhập khẩu trên thế giới, năm 2019 thể hiện rõ nét nhất. Tuy nhiên, chúng ta vẫn duy trì được vị thế xuất khẩu tôm thứ hai trên thế giới, chỉ sau Ấn Độ. Đó là cơ hội lớn căn bản, trong bối cảnh chúng ta đã khống chế thành công dịch bệnh Covid-19.

Kì vọng ngành nuôi tôm ở  Việt Nam năm 2020

Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường, nhận định: Năm 2019 tổng kim ngạch xuất khẩu ngành nông nghiệp nước ta đạt  trên 41 tỷ USD. Trong đó, riêng lĩnh vực thủy sản đóng góp 25% trong tổng giá trị xuất khẩu với gần 10 tỷ USD. Đây là con số đóng góp rất lớn vào chuỗi giá trị và kết quả thành công của nền nông nghiệp Việt Nam.Trong thủy sản, cá tra và tôm là hai đối tượng nuôi chính cho giá trị cao nhất. Riêng nuôi tôm, qua nhiều năm tập trung phát triển, có thể khẳng định đến nay chúng ta đã hình thành được các vùng nuôi ổn định, quy mô trên 700.000 ha, sản lượng gần 800.000 tấn/năm, đáp ứng nhu cầu tiêu thụ nội địa và xuất khẩu.

Năm 2020, ngành tôm được kỳ vọng có nhiều tăng trưởng thông qua những dấu hiệu tích cực từ sản xuất và thị trường. Tại Mỹ, cuối năm 2019, Bộ Thương mại nước này đã công bố kết quả cuối cùng của đợt rà soát hành chính lần thứ 13 (POR13) đối với biện pháp chống bán phá giá với tôm Việt. Theo đó, 31 doanh nghiệp xuất khẩu tôm Việt Nam sẽ được hưởng mức thuế chống bán phá giá là 0%, trong danh sách có nhiều doanh nghiệp lớn như Minh Phú, Sao Ta, Camimex... Bên cạnh đó, việc các hiệp định thương mại mà Việt Nam tham gia đi vào thực thi mà điển hình là CPTPP, EVFTA, sẽ tạo thêm rất nhiều cơ hội cho ngành thủy sản nói chung trong đó có mặt hàng chiến lược là con tôm có thêm sung lực mới. Tác động của hiệp định tự do thương mại tự do cũng sẽ tạo nền tảng để các doanh nghiệp nâng cao sức cạnh tranh.

Theo xu hướng chung của thế giới, lĩnh vực nuôi trồng thủy sản vẫn có rất nhiều tiềm năng và lợi thế phát triển; trong đó có con tôm. Chính vì vậy, thời quan qua, đã có rất nhiều doanh nghiệp, tập đoàn lớn tiên phong nghiên cứu áp dụng các mô hình nuôi tôm công nghệ cao, tạo sản lượng lớn, chất lượng ổn định. Điển hình như mô hình nuôi tôm siêu thâm canh trong nhà kín, nuôi mô hình CPF-Combine, công nghệ 2-3-4, ương tôm mật độ cao Raceway, nuôi tôm siêu thâm canh trong ao tròn nổi theo công nghệ biofloc, công nghệ BioSipec… Đây là hướng đi bền vững và là xu thế phát triển tại Việt Nam, mở ra triển vọng bền vững cho ngành tôm.

Bên cạnh đó, việc sản xuất tôm sạch, theo tiêu chuẩn, liên kết đã được chú trọng để đảm bảo truy xuất được nguồn gốc, minh bạch và gia tăng khả năng cạnh tranh. Theo kế hoạch, năm 2020, ngành thủy sản sẽ tập trung cấp mã số cho các cơ sở nuôi tôm nước lợ. Chỉ tiêu kế hoạch đến năm 2025: tổng diện tích nuôi tôm 750.000 ha (tôm sú 600.000 ha, TTCT 150.000 ha), tổng sản lượng 1.100.000 tấn (tôm sú 400.000 tấn, TTCT 700.000 tấn), xuất khẩu tôm nuôi nước lợ trên 8,4 tỷ USD. Trọng tâm trong sản xuất là chủ động gia hóa, chọn tạo và sản xuất trên 90% số tôm sú bố mẹ; trên 70% số TTCT bố mẹ.